W najnowszej „Świątecznej” świetny jak zawsze tekst Kingi Dunin „Pospieszalski nie rozmawia”. Nie ma go chyba online, toteż polecam wersję papierową. Kinga inteligentnie demonstruje manipulację programu „Warto rozmawiać”, który tyle ma wspólnego z uczciwą debatą co konferencje prasowe ministra Urbana.
Do mnie Pospieszalski dzwonił dwa razy namawiając mnie na udział. Za każdym razem uprzejmie acz stanowczo przekierowywałem propozycję na dev/null. Raz to miała być dyskusja o przemocy w grach komputerowych, innym razem o „Kodzie Leonarda Da Vinci”.
Mogę oczywiście na te tematy rozmawiać na neutralnym gruncie (dzień wcześniej zresztą o „Kodzie” dyskutowałem w TVP Kultura), ale wystąpić u Pospieszalskiego to jakby grać w pokera na pieniądze z notorycznym szulerem. Mógłbym przecież mieć dowolne argumenty, ale on je skonfrontuje z chlipiącą babuliną, której wnusio zszedł na złą drogę za sprawą przemocy w „Sokobanie” i se pogadamy.
Mam nadzieję, że w miarę postępu budowy IV Rzeczpospolitej Pospieszalski tracić będzie potrzebę listka figowego w postaci zapraszania osób ośmielających się mieć inne poglądy i w jego programie już tylko narodowo-konserwatywni katolicy będą rozmawiać z konserwatywno-katolickimi nacjonalistami. I fajnie – przynajmniej nikogo nie będzie oszukiwać.

O nostalgio! Wpadła mi niedawno w ręce książka Rafała Chwedoruka „Socjaliści z Solidarności w latach 1989-1993”, w której autor rekonstruuje próby stworzenia w Polsce postsolidarnościowej lewicy. Próby, jak wiadomo, nieudane – co prywatnie uważam za praprzyczynę otaczającej nas ogólnej syfiastości. Myślę, że jednym z powodów dla których Czechy – w odrożnieniu od Polski – są dziś normalnym krajem jest właśnie to, że tam dominującą rolę na lewicy odgrywa partia nawiązująca do przedwojennych tradycji, zaś (post)komuniści stanowią najwyżej pikantną przystawkę do głównego dania.
Dlaczego nam się to nie udało? Piszę „nam”, bo obaj z Autorem tej zacnej księgi spędziliśmy naszą studencko-idealistyczną młodość właśnie na próbach budowy nie-postkomunistycznej lewicy w Polsce. Autor unika udzielenia jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, może dlatego, że jej istotnym członem musi być konstatacja „bo takie z nas ciężkie pierdoły, niestety”.
Były też jednak inne przyczyny. W odróżnieniu od Czech, u nas jeszcze w 1989 roku pojawiło się utożsamienie pojęć „lewicowy” i „postkomunistyczny”. To utożsamienie było bardzo na rękę trzem ośrodkom politycznym.
Po pierwsze – prawicy, która cieszyła się krótkowzroczną korzyścią jaką daje kojarzenie oponentów z upadającym ustrojem. Do dzisiaj zresztą idiotyczna konstrukcja „jesteś zwolennikiem feminizmu? To znaczy, że odpowiadasz za Gułag, bo jedno i drugie to dzieło lewicy!” ma się świetnie w naszym prawicowym dyskursie.
W ten sposób polska prawica zrobiła prezent postkomunistom – bo to był drugi obóz zyskujący na tym utożsamieniu. O ileż wygodniej postkomunistom było mówić o sobie per „my lewica” niż „my obrońcy ekonomicznych interesów uwłaszczonej nomenklatury”!
Trzecim obozem byli zaś wreszcie ci, którym wprawdzie bliski był model państwa świeckiego i opiekuńczego, ale zamiast używać niepopularnego słowa „lewica” woleli mgławicowe koncepty „ruchu obywatelskiego” sytuującego się „na Zachód od Centrum”.
Pierwsze sondaże w 3RP pokazywały, że Polacy nie lubią słowa „partia”, za to przemawia do nich „ruch obywatelski” – a pierwsze wolne wybory, czyli samorządowe z roku 1990, zdawały się taki scenariusz potwierdzać. Płynęła stąd pokusa, by zamiast o skromne trzydzieści procent głosów należnych normalnej centrolewicowej partii, zawalczyć o osiemdziesiąt procent zgarnianych przez Apolityczny Ruch Obywatelski.
Skończyło się to, jak dziś wiemy, fatalnie. Na kolejnych wirażach w prawo z Apolitycznego Ruchu wypadali kolejni politycy o lewicowej tożsamości – ale robili to zawsze pojedynczo, nigdy nie stworzyli więc jednego wyrazistego ugrupowania, tylko jak kamień w wodę znikali gdzieś w Unii Pracy czy SLD. Gdyby paręnaście lat temu powstała postsolidarnościowa centrolewicowa partia, moglibyśmy mieć dzisiaj scenę polityczną taką jak Czechy. A nie taką jak Bolanda.

Konstruktor Trurl zbudował kiedyś maszynę, która mogła robić wszystko na literę N. Jego przyjaciel Klapaucjusz kazał jej zrobić Naukę. Maszyna wyprodukowała tłum ludzi kłócących się ze sobą, zapisujących papierzyska, od czasu do czasu powodujących też jakieś eksplozje czy pomniejsze kataklizmy. Klapaucjusz nie był z tego zadowolony bo uważał, że Nauka to zupełnie coś innego, ale nie umiał powiedzieć co.
Gdyby Trurl zrobił maszynę robiącą wszystko na literę P, Klapaucjusz mógłby ją poprosić o Praptaka… i Politykę. Jak by sobie poradziła z tym pierwszym, nie wiem. Ale z tym drugim mogę sobie wyobrazić na podstawie albumu fotografika Tima Davisa „My Life in Politics”.
Davisa nie interesują wyrażane w polityce Głębokie Treści. Fotografuje cechy uboczne – sztaby wyborcze, demonstrantów, wyblakłe plakaty, przecenione znaczki. Bawią go paradoksy, takie jak "Seven Entertainers" („siedmiu gości od rozrywki” – postacie polityków razem z bohaterami popkultury takimi jak Xena czy Dr. Evil). Chętnie zwraca uwagę na postacie charakterystyczne dla różnych obozów, takie jak „Madonna lewicy” albo (niestety nie ma online, ale jest w książce) trzech palantów demonstrujących poparcie dla Busha.
Można oczywiście narzekać jak Praptak, że to łatwe i bezproduktywne, ale można też zastanowić się, czy przypadkiem maszyna Trurla nie miałaby racji. Może polityka to właśnie nie jest treść tylko forma? Sposób mówienia, wykształcenie, ortografia, oczytanie w literaturze, osłuchanie w muzyce, ciuchy, fryzura, nakrycie głowy?
Może to, że w jakimś obozie politycznym częściej niż w innych występują np. osoby mające zasadnicze problemy z ortografią i klarownym wyłożeniem swoich myśli (co niemal zawsze zdradza po prostu niski poziom oczytania), mówi coś bardzo istotnego na temat tego obozu? I „bezproduktywne” będzie właśnie skupianie się na treści wtedy, gdy tak ciekawy trop podsuwa nam forma?

W „Heraldzie” ciekawy artykuł o holenderskiej polityce wobec lekkich narkotyków (sorki, linka nie będzie bo Herald chyba nie ma wszystkich tekstów online; jakby ktoś próbował guglać, autor John Thierney, numer z 29 sierpnia). Badania są jednoznaczne – mimo swobodnej dostępności marihuany, w Holandii zażywa jej mniejszy odsetek populacji niż w USA. Co więcej, mniejsze jest ryzyko, że ktoś, kto raz spróbował popadnie w uzależnienie.
Autor ironicznie przypomina prognozy amerykańskich polityków twierdzących, że przekształci to Holandię w „kraj uzależnionych zombie”. Liberalna polityka trwa już tam tak długo, że powinna już wyrosnąć cała generacja zombiaków – tymczasem jedynym ubocznym skutkiem jest kwitnąca marihuanowa turystyka. W coffee shopach przesiadują głównie turyści, nie holenderskie nastolatki. Zyskuje fiskus, zyskuje przemysł turystyczny, traci mafia, która nie zarobi na nielegalnym towarze.
Administracja Busha wprowadziła tymczasem politykę kompletnej paranoi (zakazane jest nawet używanie marihuany jako leku tam, gdzie to jest medycznie uzasadnione). Trudno o lepszą ilustrację tego, jak bezsensowne są konserwatywne zakazy. Konserwatyście w gruncie rzeczy wcale nie zależy na tym, żeby skutecznie walczyć z narkomanią (albo, z innej beczki, ograniczać liczbę dokonywanych aborcji czy rozwodów). Do szczęścia wystarczy mu sam zakaz. Mafia narkotykowa powinna zawsze głosować na tych, którzy propounują zakazy i zaostrzenia – „to co nielegalne jest bardziej opłacalne”.

To wstyd, ale dopiero teraz w youtube obejrzałem występ Pana Edwarda. Materiał jest tak genialny, że warto go przypominać – nie ma chyba lepszego podsumowania tego, jak wygląda rozmowa z kaczystą. Dodatkowym smaczkiem jest końcowa uwaga prowadzącego, porównującego Pana Edwarda do nakręconej kataryny 🙂

Karol G. skazany za napad na naczelnego rabina Polski tłumaczył się tym, że wziął go za amerykańskiego turystę, a „część diaspory podważa dobre imię Polski, sugerując rasizm”. A on przecież, jak zapewniał, nie jest rasistą. Nie, w ogóle nim nie jest, on po prostu nienawidzi Żydów za to, że ośmielają się sugerować, że on nienawidzi Żydów.
Ta urocza konstrukcja myślowa obecna jest w wypowiedziach wielu antysemickich świrów choćby na tutejszych portalowych forach – ileż mamy tu tekstów typu „rzydzi do gazu za to rze oskarrzajom polskiem o antysmityzm”. Jest w tym jakaś pociecha – współczesny antysemita, homofob czy szowinista przynajmniej wstydzi się swojej postawy i wymyśla dla niej takie absurdalne usprawiedliwienia. Lepiej żeby takich świrów nie było w ogóle, ale przecież kilkadziesiąt lat temu działali całkiem bezwstydnie. Zawsze to jakiś postęp – wszak hipokryzja to hołd, jaki występek składa cnocie.